Aanbiedingsbrief

Beste raads- en commissieleden,
Hierbij bieden wij u de jaarstukken 2024 van de gemeente Medemblik aan. De jaarstukken zijn het moment waarop we als gemeente verantwoording afleggen. Hierin laten we zien wat we hebben bereikt en hoe we dan gedaan hebben. De ambities uit het coalitieakkoord stonden hierbij centraal.  
We sluiten het jaar af met een positief resultaat. Dit positieve resultaat draagt bij aan één van de uitgangspunten van de kadernota 2024, namelijk: een financieel sterke, gezonde en betaalbare gemeente.
Hieronder geven we een overzicht van activiteiten die hebben geholpen om dit resultaat te bereiken.
Veiligheid  
In 2024 hebben de Buitengewoon Opsporingsambtenaren (Boa’s) 2.781  overlastmeldingen en 45 politie meldingen afgehandeld. Op 58 plekken waar veel overlast is, zijn extra controles gedaan. Ook zijn afvalrondes beter gepland. Daardoor wordt er vaker en beter gecontroleerd op plekken waar afval ligt.
Steeds meer inwoners weten ons te vinden via de meldingsapp FIXI. Het aantal overlastmeldingen is met 35% gestegen vergeleken met vorig jaar. Vooral de meldingen over afval, fout parkeren en vuurwerk zijn toegenomen. Omdat er meer meldingen zijn, zijn er ook meer boetes uitgedeeld. In totaal zijn er 690 boetes gegeven. Dat zijn er 231 meer dan vorig jaar.
We hebben extra gecontroleerd op het water (vaartoezicht) en op plekken waar mogelijk criminele activiteiten zijn (ondermijning). Tussen april en oktober is er 747 keer gecontroleerd op het water. Daarbij zijn 64 boetes gegeven en 12 waarschuwingen. Bij controles tegen ondermijning zijn 12 acties uitgevoerd. Tijdens deze acties werkten we samen met organisaties zoals de politie, belastingdienst, arbeidsinspectie en de Veiligheidsregio. Er zijn meerdere adressen gecontroleerd.
In 3 kernen zijn we gestart met het in beeld brengen van jongeren die overlast geven. Dit doen we samen met onder andere het Zorg- en Veiligheidshuis, jongerenwerk, wijkagenten, jeugdhulp en leerplichtambtenaren. Er zijn 24 brieven namens de burgemeester gestuurd naar jongeren en hun ouders. Een deel van de brieven is overhandigd door de wijkagent. In de meeste gevallen is de overlast daarna gestopt.
Samen leven en ondersteunen
Zorg en ondersteuning
In 2024 zijn er binnen het sociaal domein belangrijke stappen gezet op inhoud, samenwerking en uitvoering. Onze dienstverlening op het gebied van schuldhulpverlening, jongerenwerk en opbouwwerk is uitgebreid. Het Sociaal Loket en Medekernen.nl zijn gelanceerd, waarmee inwoners beter de weg vinden naar (voorliggende) ondersteuning. Structureel zijn wachtlijsten binnen de Wmo en de Bijzondere Bijstand aangepakt en is er stevig ingezet op de bestrijding van zorgfraude, samenwerking met huisartsen en woningbouwcorporaties. We zien voorzichtig effecten, we hebben mindere jeugdigen in jeugdzorg gehad en de kosten van de Wmo zijn stabiel ondanks de groeiende vergrijzing.
De gemeenteraad nam unaniem het meerjarenbeleidsplan Sociaal Domein (4 maart), het beleidsplan minima (4 april) en de Toekomstvisie voor (psychisch) kwetsbare inwoners (30 mei) aan. Deze stappen dragen bij aan ons doel dat iedereen in Medemblik mee kan doen.
Welzijn en onderwijs
Begin 2024 is het Lange Termijn Accommodatiebeleid vastgesteld. Dit vormt een belangrijke mijlpaal en biedt heldere kaders om de leefbaarheid en voorzieningen in de kernen structureel te versterken. Met dit beleid zorgen we ervoor dat in alle kernen voorzieningen als school, sport en samenkomst behouden blijven.  
Na de vaststelling van het Integraal Huisvestingsplan (IHP) in 2022 is er direct voortvarend gewerkt aan de realisatie van tijdelijke huisvesting bij FC Medemblik. Hierdoor kon aansluitend gestart worden met de vernieuwbouw van de Meridiaan, en later dat jaar met de werkzaamheden aan de Maria Bernadetteschool.  
Daarnaast is er hard gewerkt aan een nieuwe cultuurnota, die in september 2024 is vastgesteld. Deze nota vormt de basis voor het cultuurbeleid in de komende jaren, met aandacht voor zowel professionele als amateurkunst en cultuurparticipatie in alle kernen. De cultuurnota is daarbij nadrukkelijk gericht op het stimuleren van culturele betrokkenheid onder onze eigen inwoners.
Ruimte
Bouwen en wonen
De gemeenteraad heeft in 2024 de woonvisie en het woningbouwkader, inclusief vereveningsfonds vastgesteld. We zijn gestart met een nieuwe werkwijze rondom de omgevingswet. Initiatieven voor woningbouw die niet passen binnen het Omgevingsplan worden behandeld via de structuur van de intake- en omgevingstafel. Met deze structuur is een knip gemaakt tussen de kansrijkheid/wenselijkheid en de haalbaarheid van een initiatief. Er zijn nieuwe regels voor woningsplitsing en kamerverhuur opgesteld waardoor er meer woonruimte kan komen.
De kerkenvisie is vastgesteld, waarin we een handelingsperspectief bieden hoe om te gaan het religieus erfgoed in onze gemeente. Hierin hebben we vastgelegd dat we sloop van kerken willen voorkomen. En waar nodig, in samenwerking, aansturen op een zorgvuldig herbestemmingsproces.
Voor het eerst hebben we het voorkeursrecht toegepast zoals opgenomen in de nieuwe nota grondbeleid uit 2023. Dit is uniek voor onze gemeente.
En we hebben aandacht voor huisvesting van aandachtsgroepen, waaronder buitenlandse werknemers. We zijn de enige gemeente in de regio die de handschoen heeft opgepakt en initiatiefnemers heeft uitgenodigd plannen de ontwikkelen.  
Daarnaast heeft de gemeenteraad bij de lentenota 2024 middelen beschikbaar gesteld voor het project ‘Handhaving illegale bewoning'. We zijn direct begonnen met de voorbereidingen en in september 2024 zijn we daadwerkelijk van start gegaan.
Duurzaamheid
Samen met inwoners en ondernemers werkten we aan een duurzame gemeente. Zo hebben we stappen gezet om woningen energiezuiniger te maken met onze lokale isolatieaanpak, zoals natuurvriendelijk isoleren, waarbij we rekening houden met beschermde dieren zoals mussen, vleermuizen en zwaluwen. Dit alles met speciale aandacht voor het tegengaan van energiearmoede.  
Ook gaven we ruimte voor initiatieven voor de opwek van duurzame energie. Deze ruimte boden we in door de raad aangewezen gebieden en betreft alleen zonneparken. Hierbij besteedden we bijzondere aandacht aan hoe deze ingepast werden binnen het Westfriese landschap. En hoe omwonenden betrokken waren bij de ontwikkeling.
We kwamen met een duurzaam ondernemersloket dat de Westfriese ondernemers helpt bij vraagstukken rond verduurzaming.
Openbare ruimte
Ook zijn de beleidskaders openbaar groen vastgesteld. De ambities en richtlijnen zijn in het groenstructuurplan verder uitgewerkt in groen- en bomenbeleid met principes voor inrichting, beheer en organisatie van al het groen. We plantten meer bomen in onze gemeente, bijvoorbeeld met het project meerbomen.nu.
Wat is het rekeningresultaat?
Het positieve rekeningresultaat komt uit op € 2.622.000. Dit resultaat was niet voorzien bij het vaststellen van de herfstnota 2024 en is grotendeels toe te schrijven aan het volgende:

Personeel en inhuur  
Ultimo 2024 is de personele bezetting nagenoeg gelijk aan de formatie. Het voordeel op de salariskosten van € 1.431.000 staat tegenover het nadeel op inhuurkosten van € -1.993.000. De in de herfstnota verwachte onderuitputting van salaris- en inhuurkosten van € 2.000.000 was iets te royaal ingeschat.
De inhuurkosten zijn flink lager dan vorig jaar. De meeste vacatures zijn inmiddels ingevuld. Het nadeel op de inhuur komt door de uitvoering van incidentele projecten.
Algemene uitkering
De decembercirculaire viel positief uit voor de gemeente. Dit komt met name door actualisatie van maatstaven door het Rijk.
Maatschappelijke voorzieningen
Sinds 2022 worden Oekraïners, als gevolg van het aanhouden van de oorlog, opgevangen door de gemeente. De hiervoor gemaakte kosten worden terugbetaald door het Rijk. Het gaat bij deze om standaardbedragen. In 2024 heeft gemeente Medemblik meer middelen ontvangen dan wat werkelijk besteed is aan de opvang van de Oekraïense vluchtelingen met een voordelig financieel resultaat als gevolg. Dit zijn incidentele opbrengsten.
Nieuwkomers en algemene voorzieningen
De begrote budgetten voor Nieuwkomers en LTA zijn niet volledig benut dit resulteert in een voordeel. Bij het vaststellen van het LTA is besloten om het niet bestede deel van het LTA budget in 2024 € 188.000 in de bestemmingsreserve LTA te storten.
Sociaal domein (Jeugdzorg)
Er is in 2024 een overschrijding van het jeugdzorg budget zichtbaar. In het verleden zijn de budgetten voor jeugdzorg te laag begroot ten opzichte van de geleverde zorg. Wij hadden de begroting hierop moeten aanpassen. Dit is ten onrechte niet gedaan. Binnen het sociaal domein hebben wij het afgelopen jaar ingezet op grip en inzicht in de kosten van de jeugdzorg (o.a. door data gedreven werken) en daardoor is deze overschrijding nu in beeld gekomen.
Openbare ruimte (IBOR)
Het overschot binnen IBOR wordt veroorzaakt door vertragingen en verschuivingen van projecten naar 2025, onverwachte financiële voordelen en lagere uitgaven door openstaande vacatures. Daarnaast heeft een onjuiste boeking in de herfstnota geleid tot een te hoge reservering voor het vegen en borstelen in de openbare ruimte.
Stelpost indexatie budgetten
De stelpost voor indexatie van de budgetten is incidenteel voor een groot deel niet gebruikt.
Wij stellen de volgende resultaatbestemming voor:

- € 682.000 toe te voegen aan de reserve Kapitaalgoederen;
- € 618.000 toe te voegen aan de reserve Sociaal domein;
- € 400.000 toe te voegen aan de reserve Sociaal domein;
- € 188.000 toe te voegen aan de reserve LTA;
- € 125.000 toe te voegen aan de Algemene reserve;
- € 609.000 toe te voegen aan de Algemene reserve.

Hoe ziet de accountantsverklaring eruit?

De accountant is voornemens bij de jaarstukken, inclusief de rechtmatigheidsverantwoording, een goedkeurende controleverklaring te verstrekken.  
Wat betekent dit jaarrekeningresultaat voor onze gemeente Medemblik?  Ondanks het positieve jaarrekeningresultaat waarmee wij onze weerstandspositie verstevigen, voorzien wij voor de periode 2026-2029 en daarna uitdagingen die financiële druk geven op ons resultaat.